Ogólne rozporządzenie o ochronie danych, czyli RODO obowiązuje w Polsce od 2018 roku. Jego celem jest doprowadzenie do harmonizacji prawa w ramach UE i swobodnego przepływu danych osobowych. RODO zapewnia np. prawo do niezwłocznego informowania o atakach hackerskich odpowiednich organom nadzorczym. Jak przez 3 lata obowiązywania RODO zmienił się krajobraz ochrony danych osobowych w Polsce?
Zmiany i nowelizacje ustawy RODO
W maju 2019 roku zaczął obowiązywać obszerny pakiet zmian w polskich przepisach sektorowych dotyczących dostosowania do wymogów unijnego rozporządzenia dotyczącego ochrony danych osobowych (RODO). Nowelizacja zmieniła aż 162 aktów prawnych.
Do najważniejszych zmian nowelizacyjnych należą:
- zgoda na przetwarzanie danych osobowych w celach zawarcia i realizacji umowy przez administratora w mediach cyfrowych. Zmiana dotyczy odesłania do aktów prawnych związanych z ochroną danych osobowych, a więc RODO oraz ustawy o ochronie danych osobowych;
- profilowanie dotyczące podawania i przetwarzania tzw. innych danych osobowych poprzez akceptację plików cookies na stronie internetowej;
- wymóg informacyjny przedsiębiorcy wobec konsumenta określający zasady realizacji obowiązku informacyjnego na temat przetwarzania danych osobowych dotyczy pełnego dostępu do czytelnego komunikatu o sposobie przetwarzania danych w danym miejscu wraz z informacją o administratorze;
- ochrona danych osobowych kandydatów do pracy dotyczy zasad przetwarzania danych kandydata i pracowników już zatrudnionych;
- obowiązek przedsiębiorcy do wprowadzenia organizacyjnych i technicznych środków ochrony danych osobowych zgodnie z RODO.
Krótkie podsumowanie zmian w prawie
W praktyce więc klauzula RODO nakazuje podawanie informacji o czasie i sposobie przetwarzania danych osobowych. Obowiązek ten dotyczy wszystkich przedsiębiorców, którzy mogą się z niego wywiązywać w różny sposób. Dla przykładu:
- firmy obsługujące klientów w lokalu mają obowiązek zamieścić klauzulę RODO w widocznym miejscu;
- serwisy internetowe mają obowiązek umieścić informację RODO w obrębie strony;
- pracodawcy muszą otrzymać zgodę pracowników, jeśli ten zamierza wprowadzić monitoring wizyjny w pomieszczeniach sanitarnych.
Zmiany dotknęły również sektor bankowy, ubezpieczeniowy, jak również reasekuracyjny. Nowelizacje wprowadzono ponadto m.in. w prawie oświatowym. W konsekwencji zarówno przedsiębiorcy, jak i publiczne instytucje zobowiązane są do ochrony wszystkich przetwarzanych danych osobowych.

Jakie działania podjął UODO w związku z Rozporządzeniem?
Na straży przestrzegania RODO w Polsce stoi Urząd Ochrony Danych Osobowych. Kompetencje tego organu to dbałość o prawidłowe wykorzystywanie danych osobowych, zajmuje się również nakładaniem kar w przypadku ich naruszenia.
Prezes UODO monitoruje i egzekwuje przestrzeganie przepisów o ochronie danych osobowych. Rozpatruje też skargi wniesione przez osoby fizyczne.
Do pakietu kar należą:
- ostrzeżenia dotyczące możliwości naruszenia RODO;
- upomnienia w przypadku naruszenia RODO;
- nakaz spełnienia żądania osoby zaskarżającej przetwarzanie jej danych osobowych;
- czasowe lub całkowite ograniczenia przetwarzania danych osobowych, w tym całkowity zakaz przetwarzania;
- nałożenie środków naprawczych, w tym kary pieniężne.
UODO może maksymalnie nałożyć karę w wysokości 10 000 000 euro lub do 2% całkowitego rocznego światowego obrotu przedsiębiorstwa z poprzedniego roku obrotowego. Więcej informacji dostępnych jest tutaj >>>
Spektakularne kary przyznane przez UODO w Polsce i na świecie
W 2020 roku UODO nałożyło karę finansową w wysokości 2,8 mln zł na Grupę Morele.net, właściciela takich serwisów jak morele.net, amfora.pl, pupilo.pl, trenujesz.pl, motoria.pl, budujesz.pl. Pomimo odwołania do WSA w Warszawie, tamtejszy Sąd orzekł o słuszności działań UODO. Jako powód wskazano rażące naruszenie prawa o zachowaniu tajemnicy danych osobowych w wyniku niewystarczających zabezpieczeń organizacyjnych i technicznych.
Ochrona danych osobowych naruszana jest zresztą na całym świecie. Media donoszą o możliwości nałożenia ogromnej kary finansowej na firmę Amazon Europe Core SARL (z siedzibą w Luksemburgu). Luksemburski organ właściwy do spraw ochrony danych osobowych (The National Commission for Data Protection – CNPD) wszczął postępowanie, w którym kara może wynosić ponad aż 425 000 000 dolarów (ponad 1,5 miliarda złotych).
Jak wykorzystać nową klauzulę RODO w CV w 2021 roku?
Do 2018 roku funkcjonowała klauzula o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych w procesie rekrutacji w standardowej formule dołączanej do CV. Obecnie należy zwrócić uwagę, że i ten aspekt został zmieniony przez RODO.
Obecnie treść klauzuli CV 2021 brzmi:
“Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez (nazwa firmy) w celu prowadzenia rekrutacji na aplikowane przeze mnie stanowisko.”
Wariant klauzuli RODO z podstawą prawną:
“Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).”
Warto nadmienić również, że:
- RODO nie nakłada wymogu zastosowania w treści klauzuli podstawy prawnej do wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych;
- należy pamiętać, żeby udzielona zgoda spełniła warunki wskazane przez RODO;
- jeżeli w ogłoszeniu o pracę podano i poproszono o przekopiowanie konkretnej klauzuli CV ze zgodą RODO, wówczas należy postąpić zgodnie z prośbą rekrutera;
- klauzula nie dotyczy tylko bieżącej rekrutacji, ale też pozwala przechowywać, przetwarzać lub archiwizować dane osobowe na wypadek przyszłych rekrutacji.
Więcej informacji o zamieszczaniu klauzuli CV 2021 przytoczono tutaj.
Kilka słów na koniec o ustawie RODO
Warto śledzić zmieniające się prawo dotyczące przetwarzania danych osobowych wraz z zachowaniem ich bezpieczeństwa. Dotyczy to zarówno przedsiębiorców, jak i ich klientów. Firmy powinny dbać o wdrożenie założeń RODO w swojej działalności, z kolei konsumenci powinni znać swoje prawa.
Przydatne linki: